Mercoledì, 03 Dicembre 2025 - 17:16 Comunicato 3647

S Haus Moggioli hòt augatu’ de sai’na tirn ver za stelln vour en de lait s puach “Demokrazi en Südtirol ont en Trentin”
Autonomi ont demokrazi en de mitt van Eirta van Euregio ka Trea’t

Traduzione in mòcheno

[Mòcheno] S ist kemmen vourstellt en eirta nomitto, bail der Eirta van Euregio va haier, en de storische Haus Moggioli ka Trea’t, s puach “Demokrazi en Südtirol ont en Trentin”, a suach va de Elisabeth Alber ont van Günther Pallaver.
Der trèff mòcht toal va de iniziativ “Autonomi. De roas va de trentinische gamoa’schòft”, de zòmmtrèffn as hom trong as de lòntschòft kultur, nochrichtn ont istituzion, as hom toalganommen kultural dinstn, innrichtn van plòtz ont vil schauspiler van provinzal sistem. “S ist schea’ sai’ guat gaben za organisiarn der doi zòmmtrèff ver za klòffen iber de temen as kearn en de trentinische Autonomi pet an euroregional plick ont s ist an ear sechen der doi sol voll va lait - hòt tsòk der provinzalassessor as mòcht kennen de Autonomi va de autonome Provinz va Trea’t Simone Marchiori bail as hòt se augatu’ der trèff - De doi ist de borege grenz va de Autonomi: òrbetn asn toalnemm ist runt bichte. Ont der doi ist gabiss der richtege rif van òrbetn as sai’ kemmen gatu’ bail s doi jor ver za mòchen kennen de inser Autonomi.
Ver dòs aa s Haus Moggioli lonnt inn de ausstell as noch ist za gea’ umen de trentinische Gamoa’n ont as klòfft iber de toalnemm: s ist a moglechkait za verpessern s hait ont s morng, en schloss va toalnemm ver de zukunft. I tschbinn as ist an bichtegen knopf ver de inser lòntschòft, ber bar nèt mòchen toalnemmen de lait ont iberhaup de jungen iber de doin temen, ist pfèrlech as kimmp ibergem en òndra de moglechkait za ibernemmen de doin temen va òll to”, hòt unterstraicht nou der assessor.
S ist gaben aa der iberòll sakretare van Euregio Tirol-Südtirol-Trentin Matthias Fink, as hòt unterstraicht as runt bichte ist mòchen toalnemmen de lait en de temen as kearn en òlla drai de lander.
[ Archivio Ufficio Stampa PAT]

En zentrum van puach vinnt men de naiestn bècksln ont abia as steat hait de demokrazi en Sudtirol ont en Trentin. “De demokrazi funzioniart nèt aloa’. De henk u’ en de lait as sa lem ont as sa konkret mòchen. De sai’ qualitet versteat men durch de konzeptn va demokrazi van an iatn zòmm pet de sèlln van òndern - bail en de boln ont auser van sèlln momentn aa, zan paispil en de virm va dialog-zòmmòrbet”, hòt tsòk Alber.

Ver sèll as keart um de derstelldemokrazi, Alber ont Pallaver tea’ arausschaung de bolnsistemen ont s gea’ za stimmen, s Provinzalrot ont de Provinzaljunta, de Gamoa’n ont de òrbet van baiber en de politik. En de direktdemokrazi klòfft men va referendum, en de gamoa’n ont en de provinz aa. En arausschaung va de dialog-zòmmòrbet demokrazi, de autorn konzentriarn se af de demokratesn naiekaitn en de gamoa’n, en de provinz ont en de euroregion, ont hom arauspfuntn, as de demokrazi en Sudtirol ont Trentin hòt attraktivitet verlourn. “Ver dòs s ist noat verstea’ de dinger abia as de stea’ ont u’vònegn de bècksln as noat sai’”, hòt tsòk Pallaver.

S puach, as rècht ist ver bolten lait ont iberhaup ver de jungen, ist an startpunkt ver en politikauzigln ont lont inn za tschbinnen af de demokrazi ont af de sai’ zòmmòrbet.

Pet hait sperrt se an ring va vinf strategesn naikaitn as en Euregio gabne sai’ en 2025, ont asou s ist unterstitzt kemmen an baitn gadònk iber en de bichtestn temen as gea’ va de zukunft van museum en de jungen bècksln, va de innovazion en de pahòltlechkait, en de gschichtlege untersuach”, hòt derzua tsòk Elisa Bertò van Iberòllsakretar van Euregio. En 2026 barn bider u’vòngen naia naikaitn.

Bail en Eirta van Euregio is aupaut kemmen vour en Haus Moggioli an austell iber de Autonomi aa. Men mu pasuachen de austell finz en eirta af de 9 van schantònderer bail en de offetzaitn van omt van Euregio, en via Grazioli 25 ka Trea’t.

Letrattdinst ont pilder kuriart van Euregio
Download van pilder ont vrong do 

Ibersetz gamòcht van Sprochtirl va de Tolgamoa'schòft Hoa Valzegu' ont Bersntol

(cdt)


Immagini