"Hait ist moglech tschbinnen - hòt der tsòk der provinzal assessor en de urbanistik Mattia Gottardi - as an hoff mu’t se derhòltn ver de kostn, ver de umbèlt ont ver de energi, ont asou derhòltn de sai’na architektonische tròchtn. S doi bill song as s ist noat za schaung bider araus de gasetzn as kearn en de provinzallòntplan, ont tschbinnen en an òndern vurm za lem de pèrngplatz bou as meing se derhòltn ist nèt tschechen abia s umgekearte va de tròcht ont va de identitet. Pet en doi projekt as de heff - hòt er nou derzua tsòk - heif ber u’ va de tròcht ver za gea’ keing s vernaiern. Pet en projekt PNRR “De kròft va de minderhait: mòchen bider lem s taisches dorf en sud van Alpn” de provinzaljunta hòt gabellt mear bèrt gem en dorf va Palai ont en Bersntol, as derstellt an zoach va de trentinische identitet, bavai s doi ist a guats ding ver en gònze Trentin”.
De doin projektn as Palai ont asn Bersntol - hòt er derklort der Francesco Barone president va TSM - Trentino School of Management - unterstraichen s guat sai’ van trentinische sistem za tea’ guat zòmmòrbetn, za hom an schea’n interistituzional zòmmpint ont asou guat sai’ za trong envire mearer projektn a’ne verliarn de òcht, iberhaup de oa’nekait van insern gamoa’schòftn. De lòntschòft, asou, ist nèt lai an aussicht, ober de kimmp de haupspiler as guat ist za bècksln de gamoa’schòftn, ont asou nutzn de virm ver za lem, ver za òrbetn ont ver za lem zòmm aa en de nain generazionen. De heff, en doi vurm, derstelln s kennen hert hòltn ont s guat sai’ za pasn rècht zòmm va de alpine gamoa’schòftn gèltsgott en tiaven zòmmpint pet de aigene lòntschòft as s ist guat gaben za derhòltn de aigene burtzn. TSM, gèltsgott en de òrbetn va STEP Schual ver en Lòntregiar ont ver de Lòntschòft, ist noch za trong envire a por projektn ver za derhòltn de pèrgheff ont de lòntumpau. Ober nèt lai, de heff - hòt er garift za song der Barone - meing kemmen schutzt turch a gèltschloss ont a turistikschloss; s meing sai’ platz bou za hòltn se au, gem de moglechkaitn za lem eppes nais ver an turist as bill lem der Trentin ont nèt lai turch gea’nen. TSM, hòt tschbunnen an nain u’learkurs ver za u’nemmen en de doin nain hittn as, asou, sai’ kuntschòftn va de identitet van insern telder”.
S ist an projekt - der hòt gadenkt der Giovanni Gardelli iberòllviarer van Dipartiment urbanistik, strom, kataster, grunttisch ont lòntzòmmhòlt va de Provinz - as kimmp van iberòll Lander van pèrg, gamòcht en de vourder legislatur, as hòt pfuntn an guatn input gèltsgott en PNRR. S sai’ kemmen drinnganòmmen òlla de provinzaln strukturn ont de gamoa’schòftn. S sai’ 35 òrbetn as gea’ va de oa’vocher dinstn finz en de greasestn projektn ver de paudinstn ver za enviretrong an sistem ver de baita birtschòft ont de paitrong ver de aktivitat en birtschòft ont lòntschòft”.
“TSM-STEP ist no za unterstitzn turch en de untersuach ont de lear a toal bichtega òrbetn ver za richten aus de heff ont de hittn - hòt tsòk Gianluca Cepollaro, vourstea’ner va TSM-STEP - pet en rif za gem bèrt en de lòntpahalter no de tròcht turch an biderprauch ver turismus. men hòt za tea’ pet strukturn as an groasn architektonesn ont lòntschòftlege bèrt hom van paun no de tròcht van pèrg, an rif va de òrbet za trong vort, holz ont eart en de rea’neger platz, ont za trong zua, asou za paun bisn ont plinder o strukturn abia de ben, de zai’ ont de trocknegen mauern. En de mitt va òlls s hòt de ausònder kròft va de gamoa’schòft ver za rècht prauchen sèll as de natur gip ont en pakimmern se za derhòltn s lòntschòft as mòchen oa’zege de doin strukturn ver de aussicht.
De zboa to van zòmmtrèff hom se sperrt pet de innbaich va de austellung kan Filzerhof va Vlarotz, “Sguardi/Plick, masi e paesaggi mòcheni" a gschicht as derstellt de praich en de architektur van bersntol no jarder va nètz zbischn mentsch ont natur. De ausstell geat turch a toal temen as derstelln mearer aspektn van lem en Tol.
En drive de letrattn van zòmmtrèff, va de ausstell ont de vrong en:
Mattia Gottardi assessor va de Provinz en de urbanistik, strom verkear, sport ont schutzplatz
Francesco Barone president TSM - Trentino School of Management
Claudia Marchesoni viareren van Bersntoler Kulturinstitut
Giovanni Gardelli iberòllviarer van Dipartiment urbanistik, strom, kataster, grunttisch ont lòntzòmmhòlt va de PAT
Paride Gianmoena president Rot va de lokaln autonomi
Franco Moar pirgermoaster va Palai en Bersntol
Gianluca Cepollaro vourstea’ner van TSM - STEP Schual ver en Lòntregiar ont ver de Lòntschòft
Umberto Anesi TSM - STEP
https://drive.google.com/drive/folders/1JPjFaVYdLZiV4Yv5hzuDHfhPCPK4c6lh?usp=drive_link
Ibersetz gamòcht van Sprochtirl va de Tolgamoa'schòft Hoa Valzegu' ont Bersntol
