Dar Euregio Tiról-Südtiról-Trentino lekken vür bia z’arbata pittnåndar übar di grentzan un bia ’z mangda khemmen ågenump di khempf boda khemmen vürgelekk zo buana afte Alpm. Di kamöüschaftn, di istitutziongen un alle di sèlln boda håm zo tüana pitt ditza mochan arbatn pittnåndar auzolega mustarn zo buana boda mang khemmen augehaltet un asó gem kontra in learase von lentar boda håm herta mindar laüt. ’Z mochanda khemmen gelekk panåndar di politike boda ågian in gebuana pinn sèlln boda ågian dar mobilitét, dar arbat un in welfare, pinn zil zo pezzra di qualitét von lem un di pintom zbisnen in lentar von pèrng.
Di stratedjìan vürzovüara vor earst mochan soin: herrichtn di altn haüsar, vürvüarn prodjèkte vo sotziàl herbege, gem vèrt in sèll bodada sa iz un nützan di earde pitt vorsicht. Buanen afte pèrng iz an haup beraich ombrómm ma mocht auhaltn berda haltet hert zo leba afte pèrng un darzuar mochtma soin guat innzonemma daz mearaste boma mage di laüt pitt naüge prodjèkte.
In tagung soinda khent gezoaget di bichtegarstn prodjèkte boda soin khent gemacht in di drai Lentar. Zbisnen disan – ’z håmdada geredet dar sa djeneràl diridjént von Åmt vor di famildja, (haüt Åmt vor da Sotziàl Pintom), dar djeneràl diridjent von Åmt “Resilienza abitativa, sostenibilità e assegno Unico” vodar autonome Provìntz vo Tria un di vortretar vodar Stiftung Demarchi – dar Prodjèkt Coliving boda boda hatt zuargètt viar quartìarn vo Itea S.p.a. in Kamòu vo Lusérn åna z’zala zis vor viar djar ankunto azta di famildje tüan eppaz vorz lånt. Siånka azta dar auzschraibung iz auzkhent untar dar pandemì soinda gest khent inngett mearar baz 50 vorsch (insinamai von Sud Korea) dar prodjèkt hatt getrakk atz Lusérn noün khindar boda soin no gånt ka schual un asó hattma gemak gian vürsnen pinn prodjékt vor di khindar von 0 sin afte 6 djar “Klummane Lustege Tritt”. Darzuar drai vo disan naüng pürgar khent vo auz håm gevånk in patentì vodar zimbar zung vodar Provìntz. Dar prodjèkt iz khent augelekk pittar mittarbat vo mearare Emtar: vorånavür dar Toalkamòu vodar Zimbar Hoachebene, dena ’z Åmt vor di Famildja, dar Dianst vorz gehaüs vodar autnome Provìntz vo Tria, ITEA, dar Kamòu vo Lusérn pinn koordinamént ovdar Stiftung Demarchi. A gelaichegar prodjèkt iz khent augelekk atz Canal San Bovo o.
Vor in Südtiról izta khent gezoaget von Asesoràt “für Wohnen, Sicherheit und Gewaltprävention” vodar autonome Provìntz vo Poatzan un vonan vortretar vo Arche, katòlische feroine vor di arbatar (KVW) vo Poatzan, dar pilòt prodjèkt vo sotzial buanung, boda hatt ’z zil zo geba a haus in laüt boda sa lem sèmm pittnan khost boma mage auhaltn, aumachante haüsar nèt zo gebinnada ma zo nütza lai vor disan prodjèkt. Dar prodjèkt iz khent vorgelekk pittnåndar pinn Kamòu vo Bresanong un gezoaget in vorgånnate månat von lentz. Dar prodjèkt geat å in djungen un in famildje debl boda lem odar arbatn atz Bresanong, ma hatt 30 quartìarn zo geba zo zis zalante bazta auzmacht di Provìntz vor draitzekh djar. Dòpo azta dar provintziàl Rat hatt ågenump di bauereform barta khemmen augelekk di Stiftung Wohnen Südtirol un dena bartnda khemmen gevorst di earde un gemacht dar bauer plån, ma gloabet zo maga åhevan auzomacha di haüsar auz pan långez von djar 2026. Di laüt bartnda mang gian zo leba auz pan bintar 2026/2027. Dar prodjèkt bill soin a mustar boda mage khemmen ågenump vo mearare un Südtiról.
An lestn dar Triról hatt gezoaget, pinn vortretar vodar Tiroler Gemeinnützige Wohnungsbau- und Siedlungs GmbH, in buan sistém no-profit in Österraich. In Lånt Tiról a mentsch atz vünve lebet in an quartiaro boda iz vonar feroine no-profit. Darzuar izta khent geredet von sistèm vo schütz boda khemmen zuargètt vor berda aumacht haüsar pitt disan ziln, schütz boda soin gröazar vor khlummane prodjèkte un vor di lentar auz ar a bege, azpe di sèlln von pèrng.
Übarsetzt von Schaltarle vor di zung von Toalkamou vodar Zimbar Hoachebene
