“Se dajon ju acioche tel Trentin ogne persona, coluna mai che sie sia braura, posse se sentir azetèda – l à dit l assessor Mario Tonina. Chisc projec – l à dit amò apede – endrezé dessema con l Ent nazionèl persona sordes, i à desche obietif chel de semplifichèr la vita sozièla e culturèla de persones con empedimenc e che no cogn se sentir toutes fora. Aon lurà mascimamenter per garantir l azes ai servijes sanitères de emergenza, olache poder comunichèr a na vida chièra e asvelta l é de gran didament e, dessema co la vizepresidenta Francesca Gerosa, assessora a la cultura, vardon de troèr ca soluzions per agevolèr l azes de la persones con empedimenc tel udit ai musees e ai spetacoi culturèi.
Se trata de percorsc sperimentèi che volon perfezionèr e concretisèr tel davegnir. Con TSM – Trentino School of Management, aon enveze metù a jir n percors de formazion out a duta la jent, che jirà inant ence tel 2025. L é n segnal de atenzion e de sensiboltà – l à serà su l assessor – che ge dèsc l met al Trentin de se tor fora de anter, de fèr la desferenza su argomenc de gran valuta sozièla.
Brunella Grigolli, presidenta del Ent nazionèl persona sordes del Trentin, l à sotrissà che chisc intervenc l é n gran vèrech inant per tor ju i empedimenc comunicatives tel Trentin. “Nosc obietif primèr – l’à dit – l é chel de esser più che l é meso autonomes te duc i momenc e ambic de la vita. N gran detelpai a la Provinzia per chesta bela scomenzadives, soraldut per cheles en cont del azes al prum aiut, che per nosc l é fondamentèl”.
“Chisc internvec, che à tout ite desferenc sogec del teritorie – l à despiegà Roberto Pallanch, sorastant UMSE empedimenc e integrazion sozièla de la Provinzia che l à portà dant tel detai i desvalives projec – à soscedà na riflescion dintornvia i argomenc del azet e de l’azessibilità, che speron dovente n patrimonie da spartir dessema co la desvaliva organisazions publiches e privates. De gra a la colaborazion de la Provinzia con TSM – Trentin School of Management, Azienda provinzièla per i servijes sanitères, Zenter Servijes Culturèi S. Chiara e vèlch Museo privat, aon metù a jir projec de formazion, servijes de interpretariat a distanza per l azes a la strutures sanitères e sion do a sperimentèr tecnologies de inovazion per tor pèrt ai spetacoi culturèi.
L projet “(no) te sente”
Anter la ultima scomenzadives, n percors formatif enjignà da TSM, e out a duta la comunanza, per informèr e formèr la popolazion dintornvia la sordità, acioche la jent tole consaputa de la dificoltèdes e di besegnes de comunicazion de na persona sorda e favorir na cultura de basa dintornvia i comportamenc percacenc da aer. L projet, de la regnèda de doi egn, perveit ativitèdes formatives a distanza, a cheles che se pel jà azeder debant dal sit internet de TSM, e ativitèdes più spezifiches en prejenza, che les vegnarà metudes a jir del 2025, con laboratories e aprofondimenc resservé a dotrei categories profescionèles, desche operatores sanitères, personal de emergenza 118, zentres per l lurier, enciarié ai portie de servijes, albergadores e ensegnanc. Chest prodot, metù adum da 6 video de 10 menuc che porta dant la sordità da desvalives ponc de veduda, l é out a duta la comunanza trentina e l é jà a la leta sul sit TSM: https://lc.cx/aC3LLU
L azes ai servijes sanitères
A scomenzèr da la fin de november del 2024, se pearà via con n servije de interpretariat a distanza, a la leta 24 ores su 24, per garantir na comunicazion percacenta e asvelta co la persona sordes ti zentres de prum aiut di ospedèi de Trent e Rovereto. Tel 2025 l obietif de l’Azienda provinzièla per i servijes sanitères l é chel de meter a jir chest servije te duc i zentres de prum aiut di ospedèi e, tel davegnir, aldò di besegnes, de meter a la leta l servije ence te duta la unitèdes operatives di ospedèi.
Musees e spetacoi zenza empedimenc acustics
Musees zenza empedimenc, ence dal pont de veduda acustich. L é l obietif de n avis publich aproà da la Jonta che sostegn la scomenzadives de projet di musees per ge dèr l met a la persona sordes o con ipoacusia, de aer azes a instalazions permanentes, a mostres e a la perferides culturèles prinzipèles del teritorie trentin tras proteses acustiches e impianc cocleères. L é peà via ence la sperimentazion de vides per poder tor pèrt ai spetacoi culturèi tras la doura de tecnologies inovatives. Per chesta rejon l é stat stanzià 80 mile euro per enjignèr soluzions outes a l’inclujion de persones con dificoltèdes o empedimenc tel udit per i tor pèrt ai spetacoi del Zenter Servijes Culturèi S. Chiara.
L’App “sportello sordità”
Metuda a jir a la fin del 2022 e pissèda da la Provinzia autonoma de Trent, en colaborazion con AbilNova Coprativa Sozièla e Ent nazionèl Persona sordes, la é amò ades a la leta l’App “sportello sordità”, da poder desćiarièr debant dai store. Se trata n Portèl provinzièl virtuèl a didament de la persones con empedimenc tel udit, out a tor ju i ostacoi comunicatives tras servije de interpretariat per lengaz di segnes talian e de sotetitolazion. I utenc, do aer tout apuntament, i podarà se emprevaler de la prejenza de n interpret a distanza de AbilNova e de ENS Trent che, coleà en videoconferenza, l se cruziarà de traslatèr tel lenza di segnes la informazions dates dal operator del ofize publich. Ge vel se prenotèr amancol 48 ores dant endèna l orarie de ofize dal lunesc al vender.
L’intervista a l’assessor Mario Tonina
L’intervista al sorastant Roberto Pallach
https://www.youtube.com/watch?v=Z_oEOzwa7D0
L’intervista al aministrador delegat de TSM Delio Picciani
Chiò sotite l link per desćiarièr retrac e intervistes:
https://drive.google.com/drive/folders/10xyr_ZQATgZg9Hcsyz-z8GUjGmNWwV3C?usp=drive_link
Traduzion di Servijes Linguistics e Culturèi del Comun general de Fascia