Lunedì, 02 Settembre 2024 - 13:41 Comunicato 2223

Traduzione in cimbro
Tage vodar Autonomì, bazta khint getånt

Atz 5 von herbestmånat dar istitutzionàl gedenkhtage, dar tage boda iz khent untarschribet dar akòrd De Gasperi - Gruber

[Cimbro] Atz vünve von herbestmånat khinta gevairt dat Tage vodar Autonomì, disan tage gedenkhtma balda iz khent untarschribet, ’z djar 1946, dar stòrege akòrd zbisnen Alcide De Gasperi un Karl Gruber. An akt boda iz dar grunt vodar spetziàl autonomì von Trentino un von Südtiról, un boda zoaget garècht bazzez bill soin gemuant soin an autonome kamòuschaft, an earde vo konfì un in da gelaichege zait an earde boda iz guat zo reda pinn åndarn un zo leba darmìtt in patze, guat zo schütza di mindarhaitn. Haür izta in progråmm an ufitzièll zerimònie, durchgevüart von schaffar von prèss Åmt vodar Provìntz Giampaolo Pedrotti, boda bart åhevan di vünve in tages in Sala Depero in Palatz vodar Provìntz, in fra bartnda faifavan di sutdjént von Konservatòrdjo vo Tria un von sèll vo Riva aftn Gardasea. ’Z bartnda nemmen ’z bort dar vorsitzar von provintziàl Rat Claudio Soini, dar vorsitzar von lånt autonomìan Rat Paride Gianmoena, dar vorsitzar vodar Provìntz Maurizio Fugatti, darzuar barta haltn soi lectio magistralis di profesören vo rècht vodar Universitét vo Innsbruck Esther Happacher boda bart soin übar “Di autonomì prisma von relatziongen übar di grentzan”. Verte di zerimònie dar vorsitzar vodar autonome Provìntz vo Tria bart gem di onorefitzéntz “Adlar vo San Venceslao” in Giorgio Postal.
Zbisnen allz daz sèll boda bart khemmen getånt atz vünve von herbestmånat izta di auzlegom "Alcide De Gasperi. Album di casa", vürgetrakk vodar Presidentz von provintziàl Rat pittnåndar pittar Stiftung Museo storico un pittar Trentinar Stiftung Alcide De Gasperi, darzuar barta khemmen gezoaget "PatStories competenze" dar naüge format vodar permanént auzlegom "Di Provìntz kontartze".
La sede del Municipio di Luserna/Lusérn [ Archivio Magnifica Comunità degli Altipiani Cimbri]

Alcide De Gasperi. Album di casa
Öffnung atz 5 von herbestmånat di drai un a halbez in tages in Palatz Trentini.
Di auzlegom bart stian offe von vünve von herbestmånat si atz viare von bimmat vo di noüne mòrgas sin di sèkse abas ma mage inngian åna z’zala. In disa zait di såntzta mòrgas di zene un a halbez bartnda soin vüarar boda zoang di auzlegom.
Di Presidentz von provintziàl Rat vodar autonome Provìntz vo Tria pittnåndar pittar Stiftung Museo storico von Trentino un pittar Trentinar Stiftung Alcide De Gasperi bölln machan khennen in groaz stattmånn asó azpe dar iz gest in famildja azpe sa khütt dar titl vodar auzlegom sèlbart. ’Z soinda mearare pildar boda zoang in stattmånn asó azpem nia hatt gesek, baispil baldar hatt gehatt a djar, odar pitt soin khindar in Sella tal, ma atz Ruam o. Un in presidént von Minister Rat pitt soin baibe, di Francesca Romani,  in hoachzait  viazo, un no baldar hatt gemacht in stòrege viazo in USA, baldar iz gest guat zo haba an groazan finatzièll schütz auziaga ünsar Lånt dòpo in zboate bèltkriage. Sünn, månn, vatar un nono:  a bege zo khenna in De Gasperi vo attinate.

Permanént auzlegom “Di Provìntz kontartze”
Vorstèlln in format "PatStories competenze": atz vünve von herbestmånat di uleve mòrgas, dena di pürgar khemmen gevüart z’sega vo baz ’z tratartze.
Da permanént auzlegom “Di Provìntz kontartze”, augelekk vodar Stiftung Museo Storico von Trentino hatt azpe zil daz sèll zo kontara di stòrdja, daz sèll boz iz haüt un daz sèll boz bart soin in di djar boda khemmen da autonome Provìntz vo Tria. Di auzlegom iz inngetoalt in mearare sektziongen un nimp vür in gåntz earst piåno von setz vo Dante Paltz,  ma geat inn von haup tor un dena geatma zuar dar vorsaal Winkler.
“Di Provìntz kontartze”, zoaget in mearare mode in laüt boda zuargian 50 djar stòrdja vodar autonomì, durch alle di kompetentzan boda soin khent zuargètt von zboate Statùtt von djar 1972.
Dar hauppunkt vodar auzlegom un vodar “stòrdja” soinz di stimmen von baibar un von månnen boda arbatn un boda håm gearbatet in Provìntz, in mearare emtar un in mearare sektör, laüt boda auhaltn in sistèm un boda soin a mischung vo ploaz stòrdje sèlbart bodase pintn pittar groazan stòrdja vodar istitutziong.
Di auzlegom sidar bintsche iz khent vornaügart un gepezzart, ’z izta khent defatte augelekk dar naüge format gehoazt "PatStories competenze", di earstn toaln soin übar di urbanistìk, übar in schütz von zungmindarhaitn, di arbat, di traspòrte, un da zivil schütz. Atz vünve von herbestmånat di uleve pinn asesór vor di autonomì Simone Marchiori bartnda khemmen gezoaget dise naüng sachandarn, dena alle bartn khemmen gevüart z’sega.

Da gekhluppet di plakètt

Übarsetzt von Schaltarle vor di zung von Toalkamou vodar Zimbar Hoachebene

(cdt)


Immagini