Martedì, 08 Febbraio 2022 - 13:55 Comunicato 320

Traduzione in cimbro
PNRR vor in Trentino: di websait

Allz daz sèll boda iz zo bizza afte prodjèkte in soi sektziong affon portàl vodar provìntz

A websait vor in natzionàl Plån gehoazt “Piano nazionale di ripresa e resilienza” in Trentino. ’Z izta online di sektziong von istitutzionàl portàl vodar autonome provìntz vo Tria drau pitt allz daz sèll bodada iz zo bizza un alle di naüge boda ågian in PNRR, augellekk vor si pürgar, di firmen un vor alle di sèlln bosen ågeat. Ainfach un dèstar zo vorstiana, di laüt mang vennen allz daz sèll boda iz mångl, un alle di naüge zo khenna bia dar Plån bart ågian in Trentino, dar Plån iz allz daz sèll boda dar belese governo hatt in sint zo tüana drinn in européan progråmm Next Generation EU (NGEU) zo rispundra dar pandemì. Daz bichte soinz di datum un di nümmar vo allz daz sèll bodada iz haüt un boda khint vornaügart tage vor tage, nå un nå azta khemmen auzgemacht naüge sachandarn zo tüana odar bia ’z gianda vürsnen di sèllnen sa ågeheft.
Dar Trentino – khütta dar vorsitzar Fugatti – bill soin protagonìst afte prodjèkte von PNRR un arbatn zo pezzra di efitziéntz un di vornaügarn da öffentlesche vüarom zo rispundra bahémme un konkrèt in pürgar. Di sait augelekk affon istitutzionàl portàl codar Provìntz gitt zuar zo maga khennen pezzar disa oportunitét. A strumént z’sega sèlbart bia ’z geata vürsnen dar PNRR un di prodjèkte boden soin gepuntet, konkrètege arbatn boda nåhelvan dar kamòuschaft, vürzovüara est un in di djar boda khemmen in Trentino”.
Dar Plån iz a stratègesche okasiong vor ünsarne lentar azpe da khütt dar Achille Spinelli, provintziàl asesór vor di bichtschaft, nåsüach un arbat. Di Provintz hatt detzidart schupfa starch, pittnåndar pitt alln in öffentleschen emtar, afte oportunitét boda opfart dar PNRR. Durch struméntn azpe a Kabìn redjia un a task force PNRR, boda arbatn pittnåndar pinn kamòündarn.
“Bar håm untargelekk ploazez gèlt zo geba a rispòsta dar krise boda hatt geprenk di pandemì – khütta dar Spinelli –. Est mochtma gian vürsnen un nidarleng daz sèll boma bill tüan in di djar boda khemmen un nèt lazzanaz untarvången: di hilfan boda zuargitt dar PNRR in Trentino soin da djüst benzina zo kheara zo partira”. Di sektziong vodar websait, khütta no dar asesór, “gitt zuar zo macha bizzan tage vor tage in pürgar, in firmen, un alln in sèlln boda soin interesàrt bele hiolfan ’z soinda un bia ’z geata vür dar progråmm. Khennen iz a starchar punkt, vo disarn groazan arbat boda innvånk alle di sektör zo riva pezzar affon zil zo khreschra”.
Panorama invernale di Luserna [ Archivio Istituto Cimbro / Kulturinstitut Lusérn]

Zo koordinarase pittnåndar di Provìntz hatt augelek a kabìn redjia un an team laüt bodasen drinndarkhennen afte sachandarn von PNRR pittnåndar pittnan åndarn arbat khnopf augelekk von Konsòrtzio von Trentinar Kamöündarn pittar provintziàl struktur von lånt emtar. Daz earst vo allz dar khnopf vo 19 laüt izzen gètt azpe zil in sèll zo pezzra di arat vodar öffentlesche trentinar vüarom, vodar autonome Provìntz vo Tria un von Kamöündarn aftz alle di sèlln malamentarn protzedùrn boda mang sbern aftz daz sèll boma bill vürtrang pinn PNRR.

In lest von hoachnach 2022 dar plafond gèlt von PNRR boda iz khent zuargètt odar boda bart khemmen zuargètt in Trentino iz in gåntzan vo 1,26 mildjarde pinn gèlt boda iz mångl von in bypass vo tria vodar aisanpån o.

Afte websait makma vennen alle di hilfan un bia ma bartze nützan un bia da soin auzgetoalt in di 6 misiongen boda hatt dar Plån.

Ditza z ’gèlt boda iz khent zuargètt sin est:

Misiong 1 – Didjitalizatziong, vornaügarung, konkorèntz, kultùr un turismo: 29,72 mildjü euro vor drai arbatn, zbisnen disan dar pool laüt bodasen drinndarkhennen aftn PNRR zo schütza da öffentlesche vüarom un azuzopezzra di altn lentar;

Misiong 2 – Rivolutziong green un ekologesche transitziong: 148,8 mildjü euro vor 14 arbatn. Arbatn zo magase mövanr pinn rat, vornaügarn di bus un di trene, naüge schualn un pezzarn di öffentleschen haüsar;

Misiong 3 – Strukturn zo viazara boma mage auhaltn: 930 mildjü euro vor an arbat, dar bypass vodar aisanpån ka Tria drinn in da naüge aisanpån von Prennar;

Misiong 4 – Istrutziong un nåsüach: 64,3 mildjür euro vor sèks arbatn. Stercharn dianst un istrutziong;

Misiong 5 – innvången un stian panåndar: 28,1 mildjü euro vor 12 arbatn, zo venna arbat (prodjèkt Gol vor berda süacht arbat), sotzialege hilfan un stratedjì vor di innatn lentar;

Misiong 6 – Gesunthait: 65 mildjü euro vor 11 arbatn, afte sanitér struktùrn un ospedeldar, formatziong, nåsüach un didjitalizatziong von sanitér sistèm.

In gåntzan bartnda khemmen vürgetrakk 47 arbatn.

Khurtz khött: baz iz dar PNRR

“Italia domani”, dar Plån gehoazt “Piano nazionale di ripresa e resilienza”, steat drinn in progråmm Next Generation EU (NGEU), a plafond vo 750 mildjarde euro konkordàrt pittar European Uniong zo rispundra dar pandemì. Dar progråmm haltet inn ettlane sachandarn, strutkturàl riformen un gèlt z’zera in di djar 2021-2026. In gåntzan soinda khent zuargètt 235 mildjarde: in 191,50 mildjarde von PNRR mochta drauleng darzuar di 30,6 mildjarde von complemetàr natzionàl Font (FNC) un 13 mildjarde von Font ReactEU. Pitt Next Generation Eu bölltma starch vürtrang un auhaltn da européan bichtschaft haltante kunt vodar ekologeschen transitziong, vodar didjitalizatziong, vodar konkorèntz, farmatziong, vodar sotziàl, teritoriàl un geslècht pintom.

Dar ünsar PNRR haltet inn sèks misiongen ’z bill soin gemuant ke ma haltet kunt vo sèks bichtege teme boma mocht drau arbatn, teme zornìrt nå in sèks pilastarn von Next Generation EU. Di misiongen sèlbart haltn inn di Komponentn, arbatn boma vürtrang garade dise aoin sèlbart inngetoalt in 197 maz (tra gèlt z’zera un riformen). Di misiongen o soin nidargelekk in drai strategesche linee auzgemacht pittnåndar in Europa: didjitalizatziong un vornaügarung, ekologesche transitziong, sotziàl pintom. Darzuar soinda drai sachandarn zo tüana vor earst un boda ågian alln drai in linee. Gelaichege oportunitét vor di djeneratziongen, vor di geslecht un teritoriàl.

Dar strategesche zil vor in sistèm Beleschlånt, asó azpe di ziln vürgelekk in “Italia domani”, iz lazzan hintar in djeneratziongen boda khemmen eppaz guatz, åhevante zo macha krescharn mearar un sterchar an ekonomì boda niamat hintarlazzt un boma mage auzhaltn. Aumachan in disa zait a Beleschånt mearar panåndar, azpe lentar o, pittnar öffentleschen vüarom boda arbatet pezzar, vornaürung un didjitalizatziong, un darzuar modèrnege traspòrte boda mang soin auzgehaltet un vor alle di pürgar, a Beleschlånt boz iz destrar vennen arbat åna azta soin geslècht odar djenaratzionàln diskriminatziongen, a öffentlesche sanitét guat un vür un nåmp in laüt.

Link afte websait

https://www.provincia.tn.it/Argomenti/Focus/PNRR-Piano-Nazionale-di-Ripresa-e-Resilienza

Übarsetzt von Schaltarle vor di zung von Toalkamou vodar Zimbar Hoachebene
(Traduzione a cura dello Sportello linguistico della Magnifica Comunità degli Altipiani Cimbri)

(cdt)


Immagini