Giovedì, 13 Gennaio 2022 - 18:38 Comunicato 90

Traduzione in cimbro
Fugatti in zungmindarhaitn: “Dar schütz vodar Provìntz bart nèt khemmen mindar, bar vornaügarn ünsar nempe in kamöüschaft”

In video vo baitom da 34tzegaren konferéntz von zungmindarhaitn

Di progråmm linee boda ågian in politike zo schütza di zungmindarhaitn, un darzuar di progrémm vor di informatziong in di zungen von mindarhaitn: dise soinz gest di argoméntn von tageordnung vodar 34tzegaren Konferéntz von Zungmindarhaitn bodase iz gehaltet vo baitom in tages von 11 hoachnach pitt alln in vortretar von kamöüschaft von ladinar, zimbarn un möknar, hergerichtet von Dianst vor di zungmindarhaitn un européan audit vodar Provìntz. Daz earst zo reda in di Saal Trentino von palatz vo Platz Dante iz gest dar vorsitzar vodar Provìntz Maurizio Fugatti boda hatt getrakk soin gruaz: “Di bölle vodar Provìntz zo sterchra allz bazta ågeat di emtar boda soin augelekk zo schütza di zungmindarhaitn bart nèt veln; in an momét azpe disar boda nèt iz von pestn, vornaügbar di nåmpum vodar autonome Provìntz in kamöüschaft.
Disar vo haüt iz a trèff bobar hèrta haltn ma nèt vor ditza izzar mindar bichte. Dar izzez zo giana vür pittar arbat bodar alle aür trakk vür”, hatta khött dar vorsitzar.
Un momento della 34^ Conferenza delle Minoranze: la parola a Gianni Nicolussi Zaiga, Sindaco di Luserna e Presidente dell'Istituto Cimbro [ Archivio Servizio Minoranze linguistiche locali e audit europeo PAT]

Vor da autonome Provìntz vo Tria soinda gest di Valeria Placidi, djeneràl diridjént von Dipartimént istutzionàl afàrn un relatziongen boda hatt gedenkht ke dar ruol von zungmindarhaitn geat augehaltet un geschützt, zuargebanten bazta iz mångl un süachante zo riva atz no pezzarne ziln; di Giuliana Cristoforetti diridjént von Dianst vor di zungmindarhaitn un européan audit, boda hatt gezoaget in plån vor di informatziong un bia innzotoala in font vor di zungmindarhaitn 2022, gedenkhante o di mearar studje boda soin drå zo khemma vürgetrakk afte zungen un kultùrn von Trentino azpe di sotziàl-linguistìk nåsüach un ’z puach von Ministér vor ’z kulturàl geplèttra übar di zungmindarhaitn vodar Provìntz; Paolo Simonetti diridjént Umst vor di vornaügarung in di sektör vodar enerdjì un telekomunikatziongen boda anvétze hatt geredet vo bia bichte ’z iz machan rivan di “fibra” bobrall zo maga vürvüarn di informatziong in di zungen von mindarhaitn. In virtuàl trèff håmda genump toal di vortretar von drai kamöüschaft von zungmindarhaitn un dar provintziàl konsildjìar Luca Guglielmi, boda håm ågenump in groazan gåntzan alle di pünkt boda soin gest affon tageordnung.

In di Konferentz izta khent khött biavl gèlt ’z izta affon font vorz djar 2022, in gåntzan soinz 738.850 euro. Ditza gèlt khint genützt vor bichtege prodjèkte zo schütza di zungmindarhaitn, vürgelekk von lånt vüarom, von schualn, von kulturnstitüt un no åndre augelekk garade vodar Provìntz, darzuar vor in plån vor di zung von Comun general de Fascia un vor in sèll vor di informatziong. Asó azpe da auzmachan di provintziàl nòrmen, di pürgar boda ren ummana von zungen von zungmindarhaitn håm rècht zo haba informatziongen in soi muatarzung. Dar djeneràl zil iz dar sèll azta di zung khemm genützt alle tage un bobràll zo gebanar asó mearar vèrt. Ma süacht zo pezzra di qualitét un di varietét vodar informatziong, gloabante ke bi merar argoméntn ’z khemmenda tratàrt bi mearar di zung khint någesüacht un hèrta mearar khinta lust zo nütza di zung vodar mindarhait. An åndadar bichtegar punkt iz ke mittarbatar un ågestèllte vor di zungen in di drai kamöüschaft tratàrante alle di argométn khemmen abegelirnt pezzar, un darzuar di naüng teknolodjie un di naüng media gem zuar zo pinta sterchar di zung vodar mindarhait in di djungen.

Dar plån vor di informatziong vorz djar 2022 iz sa gest khent geschètzt un ågenump von Tisch vor di komunikatziong von zungmindarhaitn. ’Z gèlt zuargètt iz in gåntzan 435.624 euro. Zbisnen in prodjèkte boda bartn khemmen vürgetrakk soinda di saitn möknar un zimbar boda bartn auzgian zboa vert affon månat afte djornél, di teledjornél hèrta in dise zboa zungen, di progrémm in televisiong un in radio un dar bochdjornal in ladinar. Darzuar soinda khent untargelekk 120.000 euro vor di informatziong vodar provintziàl djunta in radio odar televisiong in muatarzung – odar vor di taütschan zungmindarhaitn atz taütsch – boda bartn khemmen auzgemacht auz pa djar. In konkrèt süachtma zo macha rivan in di lentar von zungmindarhaitn kanél boda khint geredet atz taütsch odar ladinar. Vor bazta ågeat di konventziong pittar RAI COM-Provìntz an åndadar punkt in tageordnung, izta khent auzgemacht zo vornaügranne sin in månat von hornung 2022 balda bart khemme gemacht dar switch off von kanàl gehoazt "Rai Sender Bozen".

Übarsetzt von Schaltarle vor di zung von Toalkamou vodar Zimbar Hoachebene
(Traduzione a cura dello Sportello linguistico della Magnifica Comunità degli Altipiani Cimbri)

(cdt)


Immagini