Martedì, 13 Maggio 2025 - 18:11 Comunicato 1144

Traduzione in mòcheno
Europeische ta van miln, de naiekaitn en Trentin

S sai’ organisiart kemmen va de balsch vraischòft van kamaròttn van storische miln - Trentin, pet 23 offeta miln ont vourtschbinnen va de 10 af de 18 van moi

[Mòcheno] De Autonome Provinz va Trea’t kennt en de etnografesn museum, en de ekomuseum ont en de zentrum en de beiln as bèrt gem kimmp en de materialkultur, en de tròchtn ont en de kennen, a strategipahalter ver za gem bèrt en lònt. Lebeta platz va gadònkn ont identitet, de doi platz derzeln de gschicht va de òrbet, van verstònt ont van lokaln gamoa’schòftn, asou za gem an paitrog ver za versterchern der nètz va de zait vergòngen ont de zukunft. Haier laft s draizenste mol, en Balschlont, van “Europeische ta van Miln”, unterstitzt va de Balsch Vraischòft van Kamaròttn van Storische Miln (AIAMS): en dritte bochrif va moi, en somsta as de 17 ont en sunta as de 18, plaim offet de miln, de schmi’derain ont de song va gònze Balschlònt.
En Trentin de doi naikait, as drinn ist en a baitera naikait as hoast “Europeische Moi van Miln”, ist organisiart ver en AIAMS, va de Antonella Mott van innricht va de Provinz va Trea’t ver de pahalter ont de kulturalnaiekaitn. Men vonk u’ en somsta af de 10 van moi ka de Mil Moser Pressa va Panait ont bart riven en sunta af de 18 kan Museum va de Civiltà Solandra, en Malé, pet de vourstell van puach Le macchine ad acqua a Mezzana e Ortisé, van Paolo Dalla Torre. De paun as toalnemmen en de doi naiekait sai’ 23. Van doin, 20 sai’ inntschrim en de Lista van etnografische museum va de Autonome Provinz va Trea’t.
La Sog van Rindel a Fierozzo/Vlarotz, una segheria alla veneziana recuperata come sezione museale del Bersntoler Museum [ Archivio Istituto Culturale Mòcheno / Bersntoler Kulturinstitut]

De bunderkait ver de bòssermaschi’n ist jor ver jor òlbe mear, maschi’n as vriarer glaim oa’na en de ònder stònnen sai’ um en a tol, drinn en de derver oder schubet glaim. De lait hom òlla eppes galep iber an “be van miln”, as durch an pòch geat ont as haitzegento kònn men untersuachen lai en an pahalter nou offet. Der bol u’gahenk oa’n no der ònder hom s bòsser trong kan reider as sai’ va verschidena greasekait gaben no de neat ont asou hom se gamoln s mel, tschlong s aisn ont tschnittn vlecken.

De schea’nekait van doin platz va òrbet ist glaich plim, aa benns der prauch ist gabèckslt: garift za kemmen praucht ver za moln, de miln, de sogn ont de schmi’derain sai’ kemmen platz va kultur, bou as men viarungen organisiart, men sa gea’ mòcht ver de schualn, men organisiart òrbetzimmer ver de lait. De oa’zegen miln bou as men nou molt ver za hom s mel ver de familia oder ver za verkaven s, sai’ der Mulino Zeni, ka Brentonico, de Mil Lenzi, ka Palai en Bersntol, der Mulino Moser Pressa, af Panait, as òrbetet drinn en an aktiv ring van gatroa van òcker finz avn tisch, ont der Molino Pellegrini va Varone, as sait drai generazionen mòcht vinnen sai’na produktn af de steiln van èsszaig.

De pasuachen en de sticker  va de bòssermaschi’ kemmen gamòcht en gònz Trentin: 2 sai’ de schmi’derain òffet, en Valzegu’ ont en tol van Chiese, en sunta as de 18 sai’ de schmi’n as de òrbet; 5 sai’ de song as sai’ kemmen gamòcht gea’ en Val di Rabbi, ont en de eirter bou as sai’ gaben de taitschn: Bersntol, Folgaria ont Terragnolo; 16 sai’ de miln, de mearestn, asou abia a vòrt. En de mil va Cortina, ka Vermiglio, de vraischòft “Amici di San Pietro” gip aus a maren, en de mil van Sentiero etnografico Rio Caino ist organisiart a bèrk van proat. Van doin, 20 sai’ inntschrim en de Lista van etnografische museum va de Autonome Provinz va Trea’t.

De Europeische ta van Miln riven en Museo della Civiltà Solandra, ka Malé, bou as en sunta af de 18 um 17:30 Paolo Dalla Torre stellt vour s puach “Le macchine ad acqua a Mezzana e Ortisé”, rif van a lònka untersuach as en liacht leik de zeil ont de bichtekait van bòsserpaun va de doi gamoa’ va de Val di Sole.

Ver nochrichtn:

antonella.mott@provincia.tn.it

http://www.instagram.com/retemuseietnograficitrentino

De paun offet en Bersntol sai’ de doin:

DE SOG VAN RINDEL, Vlarotz (Bersntol)
Offet en somsta af de 17 ont en sunta af de 18 van moi
Offetzait: 14.00 - 17.00
Info: Bersntoler Kulturinstitut 0461 550073 | www.bersntol.it

MULINO LENZI, Palai en Bersntol (Bersntol)
Offet en somsta af de 17 van moi va um  14.00 finz um 17.00 ont en sunta as de 18 van moi va um 10.00 finz um 12.00 | va um 14.00 finz um 17.00
Untersuach ont schaung lòng abia as men tuat moln
Vrong: 348 312 1851 | 388 954 3655 | mulinolenzi2501@gmail.com
Parkplòtz glaim en sitz van vraibellega pompiarn asn plòtz va Palai en Bersntol

Ibersetz gamòcht van Sprochtirl va de Tolgamoa'schòft Hoa Valzegu' ont Bersntol

(cdt)


Immagini