Giovedì, 07 Ottobre 2021 - 11:06 Comunicato 2773

Traduzione in ladino
L’Euregio l’à fat festa per sie 10 egn de atività

Da canche del 2011 l’Euregio Tirol Sudtirol Trentin l’é stat metù sù l’é stat metù a jir 354 projec. En jebia ai 30 de setember a Dispruch l’é stat la zerimonia per i diesc egn

Mobilità, joentù, enrescida e inovazion, prevezion di desastres; la lingia di sacotenc projec e scomenzadives metui a jir ti diesc egn da canche l’é stat metù sù l’Euregio Tirol Sudtirol Trentin, ai 14 de jugn del 2011, la tol ite 354 projec. Ai 30 de setember, l president de l’Euregio, Günther Platter, l’à fat festa per i diesc egn de l’Euregio dessema col president de la Provinzia autonoma de Trent e l president del Comitat European de la Regions, Apostolos Tzitzikostas, canche l’é stat endrezà la sentèda per la piataforma di gropes europeegn de cooperazion teritorièla (GECT) a la Hofburg de Dispruch.
La cerimonia di compleanno per i primi anni del GECT Euregio al Palazzo Imperiale di Innsbruck [ Foto Land Tirol/Sedlak dal sito Euregio Tirolo Alto Adige Trentino]

“L’Euregio l’é fort e chest l’é vegnù fora amò n’outa a na vida fona endèna l lockdown da Covid-19 e canche l’é stat serà sù la seides anter i Paìjes. Endèna chest trat de temp, aon metù en esser dessema sistemes per se didèr un co l’auter, desche comprèr fornimenta de protezion, l trasferiment de pazienc te terapia intensiva, enscin a condizionèr la politica federala per poder meter endò a jir la vijites de la jent de familia”, l’à sotrissà l president Platter endèna sie descors. “Se aon emprevalù de chest trat de temp per pissèr en cont del davegnir de l’Euregio. Co la reforma stabilida endèna la Dì del Tirol a Alpbach aon dezidù de ge dèr n nef sbunf a l’Euregio. L’Euregio no l’é demò na aleanza formala, ma –descheche l’é stat desmostrà soraldut endèna l temp de crisa – l’é n emportant strument de cooperazion”. L fat ades che trei raions pel contèr su diesc egn de fona colaborazion l’é tant na conferma che na miscion: “Te chisc diesc egn, l’Euregio l’à desmostrà a coluna endesfides l pel ge fèr front de gra a la cooperazion anter i trei membres e che che vel dir lurèr dessema con partner forc. Chesta l’é na encèria per duc nos etres per seghitèr a portèr inant e a renforzèr l’Euregio a na vida che la generazions che vegn les posse se emprevaler de chesta fona aleanza”, l’à dit l president Günther Platter.

Per l president de la Provinzia de Busan, l’Euregio l’é dalbon na fortuna per la persones de duc e trei i raions che n fèsc pèrt ajache l projet sorafora la seides l vegn endrezà dintornvìa na storia medema per duc e tel medemo temp, l’é na responeta de suzess a la endesfides del prejent e del davegnir. La responenta a n mond encomai scialdi intercoleà e globalisà se pel la troèr ti raporc de colaborazion anter la regions. Te chisc prumes diesc egn de l’Euregio l’é stat endrezà a na vida concreta trop per i sentadins del Tirol, del Sudtirol e del Trentin, l’à despiegà l president del sudtiroleis. Pèrto sia chel che l’é stat fat dèsc gaissa e dessema se vel desmostrèr, tel picol che l’Europa, delaìte de sia desvalivanza, pel jir sorafora la seides e venjer miec la endesfides, engaissan a dò a dò i barac e metan a jir azions per duc.

Per l president de la Provinzia autonoma de Trent l zil di 10 egn de l’Euregio l’à n segnificat particolèr. Da na man l’é na ocajion per fèr na riflescion su la sacotanta scomenzadives che l’é stat endrezà enscin ades, che les ge à dat nonzech a l’Euregio e les lo à fat aprijièr a la jent di trei raions. Da l’autra chest zil l dèsc l met de vardèr al davegnir con amò più gaissa, pissan a chel che amò se per l fèr. La scomenzadives neves che vegnarà endrezà les sarà percacentes per chi che vif delaìte de l’Euregio, l’à serà sù l president trentin.

“Me fèsc gran gust che per nosc cedean, i raprejentanc de etres Paìjes GECT i tole pèrt e i endreze la conferenza de l’an di GECT a Dispruch”, l’à dit l president Platter “Duc nosc podon miorèr de gra a chest barat de informazions e cognoscenzes”.

En vender al 1m de otober, delaìte de la scontrèda de l’an di GECT l’é stat concretisà la fondazion di GECT Euregio Connect de la trei organisazions turistiches provinzièles desche 80eisem Grop European de Cooperazion Teritorièla. Su la basa de la garejèda de rodes “Tour of the Alps!” endrezèda dessema, vegnarà metù sù la piataforma per i projec de duc de la Tirol Werbung ti setores del turism e del sport. En ocajion de la conferenza de l’an, l’é ruà a Dispruch politics europeegn.

Apostolos Tzitzikostas, president del Comitat European de la Regions, l’à declarà: “La cooperazion sorafora la seides e la cooperazion sorafora la nazions e anter la regions les à padì la più gran interuzion di ùltimes diesc egn. La crisa da Covid-19 ne à metù dant che che vel dir la seides serèdes, ma la ne à ence desmostrà la gran capazitèdes, la determinazion e la solidarietà di europegn che i é stac bogn de passèr via i empedimenc, troèr neves endrec e se didèr un co l’auter. Chest l’é avisa l fin de la cooperazion sorafora la seides: pissèr coleamenc tel ciamp desche la sanità, l mudament climatich, la mobilità de la jent e de la firmes, la economìes locales e la enrescida”.

La presidenza tiroleisa de l’Euregio

De november del 2019, canche l Tirol se à tout sù l’encèria de la Presidenza, l’é stat sotscrit a Alpbach n program de goern con 51 projec. “Chest no l’é mai sozedù te la storia de l’Euregio. Ades, coi tratac de reforma sotscric de aost passà, aon metù a jir n endrez per arsegurèr che l’Euregio sie bon de ge fèr front a la endesfides che vegnarà ti diesc egn che vegn”, l’à dit l president Platter, che l’à metù sù l Grop European de Cooperazion Tertorièla (GECT) con sie coleghes de enlouta Luis Durnwalder (Sudtirol) e Lorenzo Dellai (Trentin) desche strutura de didament per n ofize per duc. Platter: “Enlouta, nosc GECT l’era l prum te l’Austria, l secont te la Tèlia e l 21eisem te duta Europa”. Endèna, l’é stat portà dant sacotanta pissèdes: dal Valanghe.report de l’Euregio al Science Fund de l’Euregio, al Master de l’Euregio per i dependenc provinzièi e i scartabie de benvegnù de l’Euregio, che i é stac metui sù, cent egn dò da la spartijon del Tirol, su duc i jouves envers i raions vejins. “Chest palesa a na vida particolèra la cooperazion de la trei pèrts de l’Euregio dintornvìa la gaissa de integrazion europeèna – desche l’é ence la pruma Dì di Comuns de l’Euregio che la é stata endrezèda a Hall”, disc l president Platter. Te diesc egn, l’Euregio l’à dezidù e metù a jir 354 projec te 25 scontrèdes de Jonta. Endèna la Presidenza tiroleisa, anter l’auter l’é stat metù a jir la zedola per i trasporc publics “Euregio2Plus” e chesta setemèna l’”Euregio Ticket Students”, l’é stat svilupà l program “Euregio macht Schule” (Euregio fèsc scola) per la scoles e l’é stat metù a jir l’An di musees Euregio 2021, a chel che tol pèrt 60 musees di trei raions. “Duc i projec i arvejina l’Euregio a la jent – e chest l’era e l’é tinùltima l’obietif de chesta lurier dessema” , l’à serà sù Platter.

(cdt)


Immagini