
Per chel che vèrda l Trentin l é amò da recordèr i finanziamenc per i projec de enrescida, desche per ejempie l projet “Biologia molecolèra del Neurocovid” coordenà da l’Azienda Provinzièla per i Servijes Sanitères del Trentin che à desche colaborador l zenter de enrescida Eurac e la Università de medejina de Dispruch.
Ma ence l projet Euregio Ambient, Magnadiva e Sanità-Environment, Food and Health (EFH) coordenà da la Fondazion Mach e a chel che à tout pèrt enscinamai nef istituzions desferetes e semper finanzià dal Euregio, che vel ge dèr de contra a la malaties croniches, desche la obesità e l sorapeis per restèr segn e intons. Duc argomenc che vegn metui ite tel chèder di focus cernui per la discuscion de en domenia.
L segretèr generèl del Euregio, Marilena Defrancesco, à sotrissà che l’inaudazion del Forum de Alpbach te la Dì del Tirol, l é n apuntament de gran emportanza per l Euregio: “l é n contest te chel che muie de joegn se veit ite, e che dèsc l met de se confrontèr e de cognoscer l teritorie e la peculiaritèdes del Euregio.
Aon podù l veder ence ti dis passé, de gra a la Academia del Euregio, canche sessanta joegn i à descoret fora en cont del argoment del Autonomia, do 50 egn dal Secont Statut.
Aon podù verifichèr, aldò de chel che i à dit, che l é stat per ic na esperienza de gran segnificat e ence educativa per ic. No l é n cajo che l dit che l é stat cernù fora per la presidenza trentina l é “L Euregio l é joen”, l’à dit Defrancesco.
La vicepresidenta e assessora a la politiches sozièles de la Provinzia autonoma de Busan l’à recordà che l argoment de meter en segureza i servijes sanitères l é emportant ence tel Sudtirol, soraldut, ma no demò, per via de la pandemia. I egn de pandemia i é stac coleé a restrizions spezièles, mascimamenter per i bec e i joegn, estra che per la jent de età, donca l é per chesta rejon che l é de gran emportanza analisèr cheche l é sozedù e endrezèr mioramenc olache l é de besegn. Te chest chèder i trei teritories del Euregio i pel se baratèr esperienzes e durèr sinergies, integrèr i studies di colaboradores te la soluzions adatèdes al post e svilupèr coscita ensema de neva strategies.
L capitan del Tirol Platter l à sotrissà l besegn de renforzèr l Euregio desche lech de formazion e de lurier. La cooperazion tel setor de la sanità l é un di doveres più emportanc per l board del Euregio e, tel medemo temp, una de la più granes endesfides del davegnir. “la sanità l’é noscia più gran ressorsa: la pandemia la ne à fat capir chest tant. L é donca de giusta che la “Dì del Tirol” de chest an la rejone de la sanità. La costion l é che tel davegnir no rejonaron dessema demò del argoment de la pandemia, ma vegnarà conscidrà ence l conzet de sanità da duc i ponts de veduda: la mesures preventives, la cures e la post-terapies. Tel Tirol, Sudtirol e Trentin duc i pel se emprevaler del lurèr en sinergia”, l à dit.
Endrezà dal Ofize del Euregio Tirol – Sudtirol – Trentin e dal Forum European de Alpbach, EuregioLab l é n “think thank” temporan – metù adum da esperc, politics e raprejentanc di gropes che à enteres te chisc argomenc e che fèsc pèrt di trei teritories – con chela de fèr osservazions en cont di argomenc de emportanza per i medemi teritories e i sentadins. Ti egn passé l EuregioLab se à cruzià de trasporc, ambient, enrescida e inovazion e de reforma del Statut. Aldò del argoment de la “Dì del Tirol” de chest an, i partezipanc al Euregiolab 2022, troé fora dai medemi teritories, i se à confrontà per rejonèr, e lurèr fora dessema n catalogh de idees e proponetes concretes per renforzèr la cooperazion sorafora i confins tel ciamp de la sanità. Dant che sie fora la fin del an, vegnarà portà dant e spartì con i enciariè esecutives e la aministrazions di trei raions n document de ressumèda.
Te chest apuntament l é stat dat su ence i pesc Euregio Joegn Enrescidores e Euregio Inovazion, enveze ti dis dantfora à tout pèrt al European Forum Alpbach ence l’Accademia del Euregio, olache à tout pèrt ence joegn anter i 18 e i 35 egn. Te la scontrèdes, ti confronc e ti workshop se à rejonà de Autonomia e di cincant’egn del Secont Statut.
Fotos del ofize stampa e del Euregio
Traduzion di Servijes Linguistics e Culturèi del Comun general de Fascia
(Traduzione a cura dei Servizi Linguistici e culturali del Comun general de Fascia)