Dar provintziàl Uantze Schèk, azpe ma boazt, iz dar haup strumént boda di autonóme Provìntz vo Tria geat inkéng in famildje. Augelekk sidar ’z djar 2018, dar Unatze Schèk lekk vür dise toaln pitt ziln åndarst umman von åndar: Toal A, kontro dar erme (schützan in gebinn); Toal B1 zügln, kuràrn, machan studjàrn di khindar mindardjarege; Toal B3 auhaltn di famildje boda håm drinn a mentsch bohintart, plint un surdat; Toal C gebort schèk. Dar vorsch khint gemacht guat von earst von höbiat affon 30 von prachant von djar dòpo, un macht auz zo schauga nå dar Icef vodar famildja.
Vor ’z djar 2020 soinda khent geroatet 38.000 famildje boda håm gevånk daz mindarste an toal von Schèk, un soinda khent auzgezalt 73 mildjü euro.
Di naüng sachandarn boda soin khent ågenump pittar delibera von 19 lentz 2021 vor bem ’z barta inngem in vorsch (nèt zo konfundra pinn sèlln boda ågian di sèlln boda khemmen khött “ristori”, boda soin khent ågenump pellar vodar Djunta) soinz dise:
- Innleng garade drinn in vorsch vor in Uantze Schèk in vorsch vor in Gebort schèk asó khintz z’soina destrar un gitt zuar z’soina auzgezalt pittnåndar
- Augeheft vo 4.000,00 euro atz 6.000,00 euro bazta nèt khint geroatet vodar arbat von baibar boda khint gehaltet guat zo roata di Icef zo haba rècht afte Toaln B1(khindar) un B3 (bohintrate laüt) un in toal C (gebort schèk)
- Ma besteteget ke vor est khinta untarprocht dar toal B1 konditzionàrt, boda ågeat in schual mense un in öffentleschen traspòrte boda nützan di khindar mindardjarege. Disan famildje barten khemmen zuargètt dar toal B1 in gåntz;
- ’Z izta khent vortgenump von toal B1 dar schütz vor in spòrt von khindar ombrómm asó eppaz izta sa un khint vürgetrakk von lokàl emtar un von Åmt vor di famildja un bart åhevan pinn earst von abrèl.
Vor bazta ågeat zo lega panåndar in Schèk pinn “Reddito di Cittadinanza” soinda inngevüart dise naüge:
- ’z khinta geroatet in automatisch bazma magat vången azpe “Reddito di Cittadinanza” abeziaga von toal A (“schütz vor in gebinn”) dar pürgar boda vånk in Reddito di Cittadinanza odar boda iz khent auzgelatt, mage bèksln bazta iz khent geschètzt un asó vornaügarn bata iz khent abegezoget in automatiko;
- Asó mochtma nemear inngem pinn vorsch in sèll vor in Reddito di Cittadinanza un khinta nemear augehaltet auzzala in toal A antånto azta dar pürgar mach dise oblige;
- ’Z steata vest ke ’z Åmt bart machan kontrole nå in date abegenump von informatege sistèm vodar INPS;
- Ma bart mang auzzaln toal odar gåntz in Uantze Schèk auz padar gåntzan zait boda åsteat (1° höbiat 2021 – 30 prachant 2022)
Ma lekk vür auzolega di Khoaf kart vor di zait boda åsteat, saiz vor in Toal A saiz vor di Toaln B1 un B3
Übarsetzt von Schaltarle vor di zung von Toalkamou vodar Zimbar Hoachebene
(Traduzione a cura dello Sportello linguistico della Magnifica Comunità degli Altipiani Cimbri)
