Giovedì, 12 Ottobre 2023 - 10:10 Comunicato 2878

Traduzione in cimbro
Atz Molvén soindase gemacht verte di zboa djar vodar trentinar vorsitzarung von Euregio

Verte azta iz GECT un di versåmmelung, saitmase umgebèkslt pinn Südtiról. In tages, auz nå in sea di pompìarn håm gelatt seng baz da soin guat zo tüana un dena izta khent gesunk von khindar vodar untarschual dar “Ode an die Freude”

Pinn trèff von 28 von herbestmånat vodar 31^ Djunta von GECT un da 26^ versåmmelung, boda soin gemacht von istitutzionàln vortretar von drai lentar bodase soin gevuntet atz Molvén soindase gemacht verte di zboa djar vorsitzarung von Euregio Tiról, Südtiról un Trentino. Von earst von bimmat, defatte, barta åhevan di vositzarung von Südtiról boda bart vürgian sin ’z djar 2025.
Di istitutzionàln trèff soin khent durchgevüart von vorsitzar vodar autonome Provìntz vo Tria un von Euregio darzuar pinn åndarn vorsitzar von zboa lentar: da autonome Provìntz vo Poatzan un Land Tiról. Dar sekretardjo o khint zuargètt, azpe da khütt dar Staùtt vodar Euroredjong, in vortretar vodar autonome Provìntz vo Poatzan drinn in djeneràl sekretariàtt von GECT, anvétze bartnda hèrta stian drinn in board Euregio di vortretar von Trentino un von Tiról.
Auz pan mòrgas disa auzbèkslom iz khent gemacht pittnan simbolegen gem di slüzzln von Waaghaus, setz von Euregio ka Poatzan, von alt vorsitzar in naüge.
An fintzta atz 28 von herbestmånat soindase asó gemacht verte di zboa djar vodar trentinar vorsitzarung, boda hatt gehatt azpe hauppünkt di djungen, gruntn da storege un kulturàl identitét un da zivil schütz. Prodjèkte boda soin ågånt daz earst vo allz dar bèlt vodar schual un vodar formatziong un dar stòrdja, stòrdja boda di drai lentar håm pittnåndar gebante vèrt in Andreas Hofer. Daz sèll bodada hatt gehaltet zo khöda dar alt vorsitzar iz ke di progrémm vo alln in vorsitzar von Euregio, bodase auzbèksln alln zboa djar, gian hèrta nå in gelaichege bege: arbatn pittnåndar übar di konfìn, defatte, ditza khint zo haba an groazan vèrt un di pürgar darkhennen lai azma geat vür z’arbatada in di zait. Un no, zo vüara vür naüge prodjèkte aniaglaz lånt mage hèrta zeln aftaz sèll boda iz khent getånt pellar. Di sterche vodar mittarbat übar di konfìn iz disa: aniaglana bòtta boda bèkslt di vorsitzarung heftma nèt bidar å allz vo naügom, ma ma geat vür machante naüge sachandarn bodase gruntn afte sèlln sa gemacht vorånahi. Dar alt vorsitzar hatt khött ke sichar dar naüge bart gian vür z’arbata zo macha krescharn un zo vüara in Euregio aftn pest bege.
Coro dei bambini della Scuola primaria di Molveno nella giornata di passaggio della presidenza dell'Euregio fra Trentino e Alto Adige [ Foto P. Pedrotti_Archivio Ufficio Stampa PAT]

Dar vorsitzar vodar autonome Provìntz vo Poatzan hatt khött vorgèllz Gott in alt vorsitzar vor di arbat gemacht pittnåndar in dise lestn zboa djar. Pinn spruch “gian übar di konfìn” geata vürsnen di mittarbat pittar südtirolar vorsitzarung. ’Z soinda in prgråmm naüge prodjèkte zo nempra di pürgar in Euregio, zo pinta di laüt un apunto zo giana übar di konfìn. Vor earst arbatn pittnåndar vor ziln boda gian guat vor alle schaugante zuar dar Europa haltante kunt von laüt boda lem in Euregio. Soin guat auzohaltase saiz vor bazta ågeat ’z lem von laüt saiz vor di ekologesche un ekonomege problème iz daz earst sachan boma mocht haltn kunt; ditza iz dar Euregio machan auvarkhemmen un vürleng an uantzega vorstèllung vor in gåntz storege Tiról: vor in naüge vorsitzar a prodjèkt von laüt nèt vodar politika.

Dar låntshaupmånn von Tiról hatt khött vorgèllz Gott in trentinar vorsitzar un alt vorsitzar von Euregio vor da guat arbat gemacht in soine zboa djar vorsitzarung, gedenkhante ke ’z soinda khent getånt sachandarn sa sperimentàrt un åndre anvétze gåntz naüge azpe dar Campus Euregio atz Innsbruck, dar konkors vor di schualn gehoazt "Euregio fa scuola" un dar EuregioLab boda hatt vürgelekk initziativan zo macha pittnåndar in européan Forum vo Alpbach. Arbatn pittnåndar nempart di laüt atz poade di saitn von Prènnar un dar Südtiról asó mage sterchan no mearar soi mittarbat pittar åndarn sait vodar grentze.

Auz pan morgas dar alt vorsitzar hatt gezoaget dar Djunta di arbatn gemacht von Euregio ’z djar 2023. Dena izta khent ågenump dar arbat Progråmm vorz djar 2024. In di lestn zboa djar 2021-2023 dar spruch von Euregio iz gest “dar Euregio iz djung” a spruch boda hatt geböllt soin gemuant ke, in alle di prodjèkte un in di vil initziatìvan vürgelekk, di djungen soin dar zentrum, sterchrante asó no mearar in Euregio sèlbart un darzuar nemprante no mearar di laüt von drai lentar. Pasarante di vorsitzarung von Trentino in Südtiról dar Euregio bart allz ummaz vürgian auzonemmanen bichtege sfide in di zboa djar boda khemmen: übar dar klimatege umbèkslom, übar daz sèll boda håm mångl di laüt, aftaz mengln vo spetzializarate arbatar, afta sotziàl glaiche, afte gelaichegen oportunitét, zo redjra in balt un di groazan vlaischvrèzzar. Åna hintarzolazza di mittarbat übar dar zivìl schütz, dar kultùr, dar imprenditorì, in turismo un in spòrt.

Dar alt djeneràl sekretardjo hatt gedenkht ke disar tage iz nèt lai di ent vonan toal trentinar bege, ma dar ånfång von bege vodar autonome Provìntz vo Poatzan. Dar izzese khött kontént von zboa djar un übarhaup von lestn månat boda håm gevüart zo macha verte ettlane arbatn. Dar naüge vorsitzarung khintar gelatt a bichtega eredità boda hatt gelatt an Euregio mearar darkhennt un djung. Di mearare sfide boda bartn vürkhemmen bartn soin ågenump legante panåndar di ziln von lentar.

’Z hatta gegrüazt di Djunta un di Vorsåmmelung dar pürgemaistar vo Molvén o. in tages auz nå in sea soindase gevuntet di schüalar un di istrutör von pompìarn von distrìkt vo Mezzolombardo boda håm gezoaget daz sèll bosa soin guat zo tüana, dar tage izzese gemacht verte pinn  khindar vodar untarschual “Luigi Nicolussi" vo Molvén von Komprensìf Institùt vo Mezzolombardo boda håm gesunk atz belesch un atz taütsch in “Ode an die Freude” in Ode vodar Européan Uniong zo mercha di tschelle boda pintet di euroredjong sidar azze iz khent augelekk.

Foto un film von Press Åmt.

Übarsetzt von Schaltarle vor di zung von Toalkamou vodar Zimbar Hoachebene

(cdt)


Immagini