Mercoledì, 31 Gennaio 2024 - 13:00 Comunicato 185

Fugatti: “Di Provìntz bill auhaltn alle di sachandarn un di emtar boda schützan un vürvüarn di zungen von Mindarhaitn
Zungmindarhaitn an menta atz 29 von hoachnach da 38^ Konferéntz, da earst vodar naüng ledjislatùr

Traduzione in cimbro

[Cimbro] ’Z iztase gehaltet an menta in tages in di Sala Depero in palatz boda hatt setz da autonome Provìntz vo Tria da 38^ Konferéntz von zungmindarhaitn, da earst vo disarn ledjislatùr, durchgevüart von Vorsitzar Maurizio Fugatti pittnåndar pittar diridjénten von Dianst vor di Zungmindarhaitn un européan audit Giuliana Cristoforetti. ’Z håmda genump toal dar provintziàl konsildjìar vor di ladinar Luca Guglielmi, di pürgermaistarn von kamöündar von zungmindarhaitn in Trentino un di vorsitzar von Toalkamòu Alta Valsugana un Bersntol un von sèll vodar Zimbar Hoachebene, dar procurador von Comun General de Fascia, di toalnemmar vodar Autority vor di zungmindarhaitn augelekk in provintziàl Rat, dar Sorastant vodar Scola Ladina, dar vitzevorsitzar vodar Union Generela di Ladins dla Dolomites, dar vorsitzar vodar Union di Ladins de Fascia, di dirèktör von kulturinstitütt ladinar, mòknar un zimbar.
“Disar trèff geat vür aftn bege boda sa iz gest khent ågeheft in da vorgånnate ledjislatùr, boda sa soin gest khent gemacht bichtege arbatn, zbisnen disan di übarsetzung von istitutzionàln meldung in di drai zungen, di nåsüach CLAM 2021 übar bia ’z soinda gelekk di zungen von Mindarhaitn un bia zo schützase pezzar un bele linguistìk politike gian mearar guat un darzuar izta khent auzgètt ’z håntpuach "Minoranze e società inclusiva" vor di studjént von obarschualn. Darzuar izta khent untargelekk ’z gèlt vor di tresmisiongen von kanél ORF 1 un ORF Sport boda bartn khemmen gesek nèt lai in di kamöündar boda lem di stòregen zungmindarhaitn ma in gåntz Trentino. In disa okasiong bille bestetegen di bölle vodar Provìntz auzohalta un zo sterchra alle di sachandarn un di emtar boda arbatn zo schütza un vürzovüara di zungen von mindarhaitn”, asó hatta khött dar Vorsitzar Fugatti grüazante un offetünante di Konferéntz.
La 38^ Conferenza delle Minoranze linguistiche riunita a Trento in Sala Depero [ Archivio Ufficio Stampa PAT]

In tageordnung von trèff soinda bichtege pünkt, übar dise di Konferéntz hatt gètt soin parér azpe dar sèll bia innzotoala in provintziàl Font untargelekk zo schütza di zungmindarhaitn vorz djar 2024 boda iz vo schiar 900 tausankh un dar Plån von von hilfan vor di informatziong in di zung von mindarhaitn; di schütz vor prodjèkte boda håm an groazan vèrt auzohalta di zungmindarhaitn un no dar plån vorda linguistìk un kulturàl politika  von Comun General de Fascia. In groazan gåntzan di vürlegom boda soin khent auzgeredet soin ågånt in Plån vor di informatziong asó azpe da auzmacht dar art. 23 von provintziàl gesetz 6/2008, haltante kunt von initziatìvan boda soin khent detzidart aftn Tisch vor di komunikatziong von zungmindarhaitn, di vorsch boda soin khent ingètt auzohalta acht bichtege prodjèkte boda schützan di  zungmindarhaitn, vo disan zboa soin khent inngètt von Istituto Mòcheno/Bersntoler Kulturinstitut ummadar von schualn Pergine 1, ummadar von Istituto Cimbro/Kulturinstitut Lusérn, zboa von schualn vo Folgrait-Lavròu un Lusérn, ummadar vodar Scola ladina de Fascia un ummadar von Toalkamòu Alta Valsugana un Bersntol. Aftz ditza mochtma leng darzuar ’z gèlt boda bart khemmen gemacht håm in Comun General de Fascia vor bazta hintarsteat von Plån vor da linguistìk un kulturàl politika.

Di pürgar boda gehöarn in zungmindarhaitn fölk håm rècht zo haba informatziongen saiz geschribet saiz durch televisiong in di zung soi sèlbart vo aniaglana kamòuschaft, nå in sèll boda auzmacht ’z gesetz sa khött obar boda auzmacht o in zbaifl vor in Comun General de Fascia un vor di Kamöündar boda lem di zungmidarhaitn auzohalta di informatziong in di zung vodar mindarhait, zo schupfa zuar inar tèknologesche vornaügarung un zo machase khennen auz von lentar bosen ågeat garade. Baispil di saitn afte djornél in di zung vodar mindarhait, di trasmisiongen alle bochan von Tg in zimbar un möknar, di televisìf progrémm in da ladinar zung, drukhan un auzgem djornél geschribet in di zung vodar mindarhait.

Zèrte prodjèkte khemmen vürgevüart garade vodar provintziàl Djunta azpe di sèlln boda ågian dar informatziong durch radio un televisiong in da ladinar, in da taütsch, in da möknar un in da zimbar zung. Asó azpeda hatt gedenkht dar vorsitzar Fufgatti izta sa khent gevuntet baz zo tüana vor ditza vor di djar 2024-2025, lazzan seng di kanél ORF 1 e ORF SPORT vodar österraichesche televisiong  ORF in di lentar boda lem di stòregen zungmindarhaitn von Trentino un in da gåntz Provìntz vo Tria. Dise trasmisiongen bartn khemmen gelatt seng ankunto an kontràtt pittar nètz EI Towers, boda innhaltet sin atz 15 von bimmat 2025. Darzuar saitma drå zo sperimentàra in dianst zo lazza seng in HBBTV bazta ågeat in stòregen zungmindarhaitn von Trentino afte smart tv.

Foto von Prèss Åmt

Übarsetzt von Schaltarle vor di zung von Toalkamou vodar Zimbar Hoachebene

(cdt)


Immagini